નવી દિલ્હી, 2025: દેશના રાજકીય વર્તુળમાં તાજેતરમાં એક વધુ ગરમાવા લાવતી ઘટનાઓ સર્જાઈ છે. કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા અને પૂર્વ કેન્દ્રીય નાણામંત્રી પી. ચિદમ્બરમે ઉપરાષ્ટ્રપતિ તથા રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડર પર ગંભીર આક્ષેપ કર્યા છે. ચિદમ્બરમના મતે, ધનખડરે તેમની બંધારણની મર્યાદાઓ લાંઘી છે અને પોતાનું અધ્યક્ષપદ પક્ષપાતપૂર્વક નિભાવ્યું છે, જેના કારણે સરકાર અને સંસદીય પ્રણાળી પર નકારાત્મક અસર પડી છે.
“અધ્યક્ષે રેખા ઓળંગી છે” – ચિદમ્બરમ ચિદમ્બરમે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું, “અધ્યક્ષ તરીકે ધનખડરની ભૂમિકા ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે અને બંધારણ દ્વારા નિર્ધારિત છે. તેમ છતાં, તેઓ સરકારના વકીલ તરીકે વર્તે છે એ રીતે નિવેદનો આપી રહ્યા છે. તેઓ તટસ્થતા ગુમાવી બેઠા છે, જે લોકશાહીના તંત્ર માટે ખૂબજ ઘાતક છે.”
તેમણે ઉમેર્યું કે, રાજ્યસભામાં જે વલણ અપનાવવામાં આવી રહ્યું છે તે લોકશાહીને નુકસાન પહોંચાડે છે અને સરકારનો વિશ્વાસ ગુમાવવાનું આ શ્રેણીબદ્ધ પરિણામ છે.
વિવાદનું મૂળ અને પૃષ્ઠભૂમિ: આ વિવાદની શરૂઆત તે સમયે થઈ જ્યારે ઉપરાષ્ટ્રપતિ ધનખડરે તાજેતરમાં ન્યાયપાલિકા સંબંધિત વિષયો પર ખુલ્લા મંતવ્યો આપ્યા હતા અને કેટલાક જજોની નિષ્ઠા અને નિર્ણયશક્તિ પર સંકેત આપતા ટિપ્પણીઓ કરી હતી. તેમણે સંસદ અને લોકશાહીની આચરવામાં આવતા અમુક નિર્ણયો અંગે પોતાનું મંતવ્ય જાહેર કર્યું હતું, જેને વિપક્ષે “અયોગ્ય” અને “પક્ષપાતપૂર્ણ” ગણાવ્યું છે.
આ પહેલા પણ ધનખડર વિધાનસભાના વિવાદાસ્પદ કક્ષાના મુદ્દાઓ પર સરકારની તરફેણમાં ટિપ્પણીઓ આપી ચૂક્યા છે, જેના કારણે તેમની તટસ્થતાની ધારણા પર સવાલ ઊભા થયા છે.
રાજકીય પાટલ પર હલચલ: ચિદમ્બરમના આ નિવેદન બાદ રાજકીય પાટલ પર ગરમાઈ સર્જાઈ છે. કોંગ્રેસ અને અન્ય વિપક્ષી પક્ષોએ સરકાર અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ભૂમિકાને લઈને વધુ સવાલો ઉઠાવ્યા છે. અનેક વિપક્ષી નેતાઓએ આવાં નિવેદનોને “લોકશાહી માટે ખતરનાક” ગણાવ્યા છે.
જ્યાં સુધી સત્તાધારી પક્ષ BJP નો પ્રશ્ન છે, ત્યાંથી હજી સુધી કોઈ સત્તાવાર જવાબ આપવામાં આવ્યો નથી. જોકે એવું માનવામાં આવે છે કે તેઓ ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદ અને તેમના નિવેદનોની રક્ષા માટે ઘનિષ્ઠ રીતે તૈયારી કરી રહ્યાં છે.
જણજાળભર્યો મુદ્દો કે રાજકીય દાવપેચ? જેમ જેમ ચૂંટણી નજીક આવી રહી છે તેમ તેમ આવા વિવાદો વધુ રાજકીય વલણ ધરાવે છે. અનેક વિશ્લેષકો માને છે કે આ પ્રકારના મુદ્દા ચૂંટણી પૂર્વે સામાન્ય છે, જ્યાં વિપક્ષ તટસ્થ સંસ્થાઓની કાર્યપદ્ધતિ સામે સવાલ ઉઠાવે છે. બીજી બાજુ, કેટલાક આ મુદ્દાને ગંભીર બંધારણીય સંકટના રૂપમાં પણ જોવે છે.
અંતમાં – તટસ્થતા અને મર્યાદાનો સંદર્ભ રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ તરીકે ઉપરાષ્ટ્રપતિની ભૂમિકા સદૈવ તટસ્થ રહેવાની હોવી જોઈએ – આવી આશા લોકશાહીમાં વસતી પ્રજામાં હોય છે. જો કોઈ પણ સંસ્થાનો વડો જાહેરમાં એક પક્ષનું પ્રતિનિધિત્વ કરે તેવો અભિપ્રાય આપે, તો લોકશાહી તંત્રની મજબૂતી પર અસર પડે છે.
પી. ચિદમ્બરમના આક્ષેપો માત્ર રાજકીય બબાલનો મુદ્દો નહીં, પરંતુ સંસ્થાત્મક તટસ્થતા અને બંધારણીય વ્યવસ્થાની સન્માનના મુદ્દા છે. આ વિવાદ ક્યાં સુધી અને કેવી દિશામાં આગળ વધે છે, તે આગામી દિવસોમાં જાણી શકાશે.
News Reference: www.indiatoday.in
